TỪ TRẢI NGHIỆM THỰC HÀNH ĐẾN TƯ DUY SÁNG TẠO

Giáo Dục Stem/ Steam: Từ Trải Nghiệm Thực Hành Đến Tư Duy Sáng Tạo - Nguyễn Thanh Hải 

Một cuốn sách của Tiến Sĩ Nguyễn Thanh Hải - Chuyên gia về giáo dục STEM/STEAM hàng đầu Việt Nam.

“Học tập STEM đối với giai đoạn giáo dục sớm không phải là học sớm để biết nhiều kiến thức mà là tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm, kích thích phát triển các giác quan, cảm xúc” là nhận định của Tiến sĩ Nguyễn Thanh Hải trong cuốn sách này, phù hợp với Tiêu chuẩn khoa học thế hệ tiếp theo (NGSS) ở Hoa Kỳ khi đưa giảng dạy khái niệm khoa học đơn giản vào cấp mẫu giáo.

Thông tin về cuốn sách 

• Tác giả: Tiến Sĩ Nguyễn Thanh Hải
• Ngôn ngữ: Tiếng Việt
• Năm xuất bản: 2019
• Nhà xuất bản: NXB Trẻ
• Số trang: 236
• Kích thước: 14x20 cm
• Loại bìa: Bìa mềm

Đôi nét về tác giả Tiến sĩ Nguyễn Thanh Hải

Là một trong những người Việt Nam đầu tiên theo học chương trình Tiến sĩ chuyên về giáo dục STEM tại Hoa Kỳ, TS Nguyễn Thành Hải hiện đang làm nghiên cứu sau tiến sĩ tại ĐH Missouri, Hoa Kỳ. Trước khi rời Việt Nam, thầy là giảng viên tại Trung tâm Nghiên cứu Cải tiến Phương pháp Dạy và Học Đại học, trường ĐH Khoa học Tự Nhiên, ĐHQG TP.HCM. Thầy cũng có trên 10 năm kinh nghiệm trong công tác đào tạo giáo viên tại Việt Nam và Hoa Kỳ. Thầy hiện là thành viên của các tổ chức nghiên cứu và giảng dạy giáo dục STEM uy tín tại Hoa Kỳ (NSTA, NARST và NABT).

Việc giảng dạy khoa học STEM (Science - Technology - Engineering - Mathematics) đang trở thành một yêu cầu trong giáo dục hiện nay. Và phương pháp này cho ta thấy rằng tầm quan trọng của việc học tập liên môn, có nghĩa là những môn học liên quan đến khoa học- kỹ thuật-công nghệ và toán học không nên được dạy độc lập mà phải có sự kết hợp và hoà quyện nhuần nhuyễn, bổ trợ cho nhau, để từ đó học sinh sẽ có một cái nhìn tổng hợp trong cuộc sống, bao quát về nghề nghiệp, trong sáng tạo, đi từ tính logic của khoa học đến kỹ thuật, công nghệ của một sản phẩm, một kết quả cụ thể.

Trong cuốn sách này, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Hải cũng đã khéo léo đưa ra câu phát biểu của Jean Jacques Rousseau: “Ta không nên dạy trẻ nhỏ khoa học; mà hãy để trẻ nếm trải nó”. Câu nói đơn giản mà bộc lộ cả triết lý và phương pháp giảng dạy của STEM. Nguyên tắc này, còn được nhấn mạnh “Nếu trẻ không thể học theo cách ta dạy, có lẽ ta nên dạy theo cách trẻ học” theo Ignacio Estrada, hay “Chơi chính là việc làm của tuổi thơ” của Jean Piaget. 

Cuốn sách này nói về điều gì? 

Có thể thấy, thật ra STEM không hề thô ráp như cái tên của nó mà đây là một phương pháp với những yêu cầu cao và chặt chẽ rằng phải đảm bảo được sự hồn nhiên, tính tự nhiên và phù hợp với tâm lý trẻ em. 

Theo tác giả, nên đưa giáo dục STEM vào quá trình học tập của trẻ từ sớm, nhưng không phải tập trung nhớ nhiều kiến thức mà mục đích là chuẩn bị năng lực cho những thế hệ công dân trong tương lai. Với nền tảng được chuẩn bị toàn diện và phù hợp với lứa tuổi, là bước đệm từ óc tò mò của trẻ đến hình thành tư duy bậc cao khi trưởng thanh và đây là quá trình phát triển logic và cần đến giáo dục.

Và STEM không chỉ dành cho giáo dục trẻ, mà còn là một yêu cầu cần thiết trong giáo dục các bậc trung học, phổ thông, đại học và thậm chí là cao hơn vì những kỹ năng tư duy bậc cao về tư duy và phản biện mà người học sẽ rèn luyện được thông qua sự tham gia các hoạt động tranh luận, thảo luận, giao tiếp. 

Nội dung sách được sắp xếp thành 4 phần, với 8 chương, nhằm giúp cho giáo viên và phụ huynh có được cái nhìn tổng quan về những hoạt động của giáo dục STEM hiện nay. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng chia sẻ một số ví dụ, bài giảng mẫu, một số gợi ý cụ thể trong từng chủ đề giúp các giáo viên và phụ huynh có thể áp dụng được cho các bài học hoặc hoạt động vui chơi tại gia đình cùng với các con.

Với văn phong nhẹ nhàng, trong sáng, dễ hiểu, tác giả đã giới thiệu những quan điểm, những cơ sở khoa học cho giáo dục STEM một cách logic, tất cả đã đi vào người đọc một cách rất thuyết phục. Đây là một cuốn sách hay mà các nhà giáo dục về STEM nên lưu tâm và chú ý. Quyển sách cũng dành cho người quản lý, cho thầy cô, cho cha mẹ học sinh, cho chính những học sinh và cả cho những người khác quan tâm đến giáo dục.

Thầy cô có thể truy cập vào link này để tham gia vào Nhóm cộng đồng GV STEM - ISA và cùng nhau cập nhật thông tin liên quan đến giáo dục STEM.

Khóa đào tạo giáo dục STEM cấp chứng nhận ISA-STEM.org trên nền tảng trực tuyến là một trong những giải pháp của International STEM Association nhằm nâng cao năng lực STEM Việt Nam. Tìm hiểu thêm tại đây.